Skip to content

Utworzenie Gminy 12-tej ZNPwK jako nowej Polskiej organizacji w Niagara Falls zaczęło się w 1953 roku gdzie grupa 42 Polaków spotkała się w Sali Parafialnej przy “Kościele Sw. Anny” żeby utworzyć tą nową organizacje Polonijną w naszym mieście. 

Gmina 12-ta Związku Narodowego Polskiego w Kanadzie w Niagara Falls oficjalnie została utworzona 17 Stycznia w 1954 roku, którą zainicjował pan Jozef Uszakiewicz który również został pierwszym Prezesem naszej gminy. 

Na Patrona Gminy 12-tej wybrano Generała Kazimierza Pułaskiego, Polsko-Amerykańskiego bohatera “Rewolucji Amerykańskiej” z 1776 roku. 

Trzy lata później w Marcu 1957 roku klub zakupił budynek dawnej restauracji nazywaną 

Charlie’s” przy 5681 Thorold Stone Road w Niagara Falls. 

Nowy budynek siedziby Gminy 12-tej ZNPwK w Niagara Falls został nazwany “White Eagle Hall” lub po Polsku “Sala Orła Białego” nazwą naszego Godła narodowego. 

Dwa lata później w 1959 roku sala Gminy 12-tej została odnowiona i powiększona przy fizycznej pomocy utalentowanych członków Klubu. 

Przez następne kilka lat Gmina 12-ta rozwijała się liczebnie i majątkowo. Organizując popularne Sobotnie Zabawy Taneczne, które przyciągały około 300 gości w Sobotnie wieczory. 

Powyższe Zabawy cieszyły się dużą frekwencją miejscowej Polonii jak i także lokalną publicznością, pomimo to ze na naszym terenie było dużo innych klubów grup etnicznych. 

W tych czasach budynek nie miał klimatyzacji więc w gorące letnie wieczory wszystkie okna i drzwi były otwarte, ale jak zawsze ferajna bawiła się wspaniale. 

Obok zabaw w siedzibie Gminy 12-tej również były inne imprezy, bankiety, wesela, wyświetlane filmy i przedstawienia. 

Czasami tez inne organizacje korzystały z gościnnych progów “Sali Orła Białego” 

Ten wyjątkowy budynek Klubu służył ponad 20 lat, ale nastąpił czas ze potrzebował dużo remontu i nowych standardów. 

Wiec w 1975 roku członkowie postanowili pobudować nowy budynek klubu. Ustalono ze nowa siedziba będzie dwupiętrowa i z czerwonej cegły. Będzie posiadała dwie duże sale, jedną mniejszą, kuchnie, biura i inne pomieszczenia. 

Przy pomocy innych Gmin, ofiarami członków i pożyczkami nowy dom został pobudowany i otwarty jesienią w 1978 roku, pod nazwą “Canadian Polish Cultural Centre” ZNPwK . 

Polski Legion Placówka # 590 (Royal Canadian Legion) również wprowadził się do Gminy 12-tej nowej siedziby. Legion miał osobne wejście z boku i prowadził własną działalność. 

Po otwarciu nowego budynku, stary budynek, który mieścił się obok i zaraz przy ulicy został rozebrany z pomocą członków klubu. 

Lata “Sześćdziesiąte”, “Siedemdziesiąte” i również “Osiemdziesiąte” byly złotymi latami Polonii Kanadyjskiej w Niagara Falls. 

W tych czasach w Niagara Falls mieściły się az cztery Polonijne organizacje jak; 1) Gmina 12-ta ZNPwK, 2) “Dom Polsko-Kanadyjski” przy 5072 Magdalen Street, 3) “Polski Legion” placówka Polskich weteranow przy 4376 Stanley Ave. i 4) Polska Kasa Oszczędnościowa- pożyczkowa (Polish Greater Niagara Credit Union) 

Przez lata Gmina 12-ta ZNPwK miała wspaniałe i energiczne kierownictwo jak; Pan Jozef Uszakiewicz, Pan Marian Moledzki, Pan Aleksy Bialas, Pan Stefan Szczepanski, Pan Feliks Wach, Pan Antoni Grik, Pan Joe Filip i Pan Jan Komor teraźniejszy Prezes Gminy 12-tej do dzisiaj. 

Dzięki nim i wielu, wielu innych klub prosperował. 

W połowie lat 1990-tych i na początku nowego millenium ilość członków i wolontariuszy się bardzo zmniejszył, a koszty utrzymania budynku cały czas wzrastały. Zabawy i wesela robiły się mniej popularne wiec cześć budynku została wynajęta przez “City Boxing Club” i „Siłownie” żeby finansowo utrzymać ten budynek. 

Członkowie Gmina 12-tej w 2004 roku musieli podjąć ciężką decyzje i sprzedać budynek, żeby wyjść z trudnej sytuacji finansowej. W tym budynku teraz mieszczą się biura miejscowej Insurance Company. 

Członkowie Gminy 12-tej nadal spotykają się razem na miesięcznych zebraniach i prowadzą działalność. Klub stale jest aktywny w różnych Narodowych Imprezach w naszym mieście i regionie Niagara. 

Grupa Gminy 12-tej organizują “Dzień Konstytucji 3-go Maja”. Tego ważnego dnia celebrujemy przez uroczyste podniesienie Polskiej Flagi przy Niagara Falls City Hall wraz z Burmistrzem, radnymi miasta i z liczną publicznością Polonii z regionu Niagara. Po corocznej imprezie jest poczęstunek z kawą, wspaniałym w biało-czerwonym kolorze tortem i innymi przysmakami podanych przez miejscowy sklep “Polonia European Market & Deli” który jest tej imprezy sponsorem. 

Ponadto Gmina 12-ta pomaga w organizowaniu przez “Kongres Polonii Kanadyjskiej okręg Niagara” w Pielgrzymce i Paradzie na Cmentarzu Hallerczyków, która odbywa się zawsze w drugą Niedzielę Czerwca w Niagara on the Lake. 

Dodatkowo w ciągu roku członkowie klubu witają dyplomatów i innych ważnych gości z Polski którzy odwiedzają ten jedyny Polski Cmentarz Wojskowy w Ameryce Północnej żeby oddać hołd tym poległym którzy w czasie “Pierwszej Wojny Światowej” oddali swoje życie w walce o wolność naszej ojczyzny. Klub również organizuje i bierze udział w uroczystych Mszach Świętych w Polskiej Parafii z naszym sztandarem ku pamięci ofiar w “Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych” w Marcu i również każdego Kwietnia bierzemy udział w Mszy Świętej w “Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej” z innymi klubami Polonijnymi w naszym regionie. 

Także obchodzimy 15 Sierpnia zwycięstwo Polskiej Armii w “Bitwie Warszawskiej” nad Armią Czerwoną w 1920 roku. Te ważne zwycięstwo również stało się ocaleniem Europy Zachodniej przed Bolszewikami. Tego samego dnia jest oddawany cześć żołnierzom w “Święto Wojska Polskiego” ze sztandarami w Polskiej Parafii. 

Pierwszego Listopada w “Dniu Wszystkich Świętych” bierzemy udział wraz z Duchownym w odmówieniu modlitwy i zapalenie zniczów na Cmentarzu “Błękitnej Armii” Generała Józefa Hallera (tak zwanym cmentarzem Hallerczyków) w Niagara on the Lake. 

Także Klub Gminy 12-tej bierze udział 11 Listopada w “Polskie Narodowe Święto Niepodległości” i “Canadian Remembrance Day” w Polskiej Parafii. Członkowie Gminy 12-tej nadal do Dzisiaj uczestniczą, popierają, promują i bronią dobrego imienia Narodu Polskiego w Kanadzie. 

Napisał; Jan Dabrowski